USA i Rosja nadal największymi eksporterami broni na świecie

Bartłomiej Cięszczyk

Sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI) podsumował  handel bronią w latach 2016-2020. Sytuacja się nie zmienia. Stany Zjednoczone i Rosja są nadal największymi eksporterami broni na świecie. Głównymi importerami broni i sprzętu wojskowego w badanym okresie są kraje Bliskiego Wschodu.

Jak zauważają eksperci, jest za wcześnie, by stwierdzić, iż okres szybkich dostaw broni się skończył. Ekonomiczne konsekwencje pandemii Covid 19 zmuszają wiele państw do zastanowienia się nad importem broni w najbliższych latach. Mimo szczytu pandemii w 2020 roku, niektóre kraje podpisały duże kontrakty na dostawy broni.

Wielkość światowych dostaw broni w latach 2016-2020 była tylko o 0,5 proc. niższa niż w latach 2011-2015 i o 12 proc. wyższa niż w latach 2006-2010.

Eksporterzy

W ciągu pięcioletniego okresu objętego przeglądem przez sztokholmski instytut, 65 krajów handlowało bronią.  Obok  Federacji Rosyjskiej i Stanów Zjednoczonych w eksporcie broni przodują takie kraje jak Francja, Niemcy oraz Chiny. Pięciu największych państw-handlarzy bronią odpowiadało za 76 proc. całego światowego eksportu.

Światowy udział w eksporcie broni 10 największych eksporterów w latach 2016-2020 przedstawia się następująco: USA - 37 proc., Rosja - 20 proc., Francja - 8,2 proc., Niemcy - 5,5 proc., Chiny - 5,2 proc., Wielka Brytania - 3,3 proc., Hiszpania - 3,2 proc., Izrael - 3,0 proc., Korea Południowa - 2,7 proc., Włochy - 2,2 proc., pozostałe kraje - 9,6 proc..

Stany Zjednoczone pozostają największym eksporterem broni na świecie. W ciągu ostatnich pięciu lat Stany Zjednoczone sprzedały broń i sprzęt wojskowy do 96 krajów, znacznie więcej niż inni dostawcy broni. Eksport broni z USA wzrósł o 15 proc. w latach 2011-2020. Blisko połowa, bo 47 proc. dostaw broni ze Stanów Zjednoczonych w latach 2016–2020 trafiła na Bliski i Środkowy Wschód.  Istotny wzrost dostaw ze Stanów Zjednoczonych odnotowano także w trzech krajach regionu - Izraelu (335 proc.), Katarze (208 proc.)  i Arabii Saudyjskiej (175 proc.).

Rosja, która odpowiadała za 20 proc. światowego wolumenu, zmniejszyła swoją sprzedaż o 22 proc. Mniej więcej odpowiada to poziomowi z lat 2006-2010. Głównym powodem spadku jest 53 proc. redukcja dostaw do Indii. Wzrost eksportu do Chin (o 49 proc.), Algierii (o 49 proc.) i Egiptu (o 430 proc.) nie zrekompensował strat w dostawach na półwysep indyjski. New Delhi nadal było głównym odbiorcą rosyjskiej broni, przyjmując 23 proc. całkowitego rosyjskiego eksportu.

W latach 2016-2020 Rosja eksportowała broń do 45 krajów, podczas gdy w latach 2011-2015  53 kraje otrzymały rosyjską broń. Na poziomie regionalnym eksport rosyjskiej broni do Azji i Oceanii zmniejszył się o 36 proc. w porównaniu z latami 2011-2015. Eksport rosyjskiej broni do krajów Bliskiego Wschodu wzrósł o 64 proc., do krajów afrykańskich - o 23 proc.. W latach 2016-2020 Rosja eksportowała broń do 10 krajów na  Bliskim Wschodzie, podczas gdy w latach 2011-2015 było zaledwie 7 krajów regionu.

Trzecim największym eksporterem broni na świecie jest Francja, która w latach 2016-2020 zwiększyła sprzedaż ważnej broni o 44 proc. i zapewniła 8,2 proc. światowego rynku uzbrojenia.

Bliski Wschód stanowi 48 proc. francuskiego eksportu broni, Azja i Oceania - 36 proc.. Z 69 państw, do których Francja dostarczyła główne rodzaje broni w latach 2016-2020, trzy - Indie, Egipt i Katar - łącznie otrzymały 59 proc. francuskiego eksportu.

Niemcy są czwartym co do wielkości dostawcą broni na świecie. W ciągu ostatnich 10 lat nasz zachodni sąsiad zwiększył eksport broni o 21 proc., co stanowi 5,5 proc. światowego handlu bronią. Głównymi odbiorcami broni z Niemiec są Korea Południowa, Algieria i Egipt.

Niemcy nałożyły surowsze ograniczenia na sprzedaż broni do Arabii Saudyjskiej w latach 2016-2020, Bliski Wschód otrzymał 23 proc. niemieckiego eksportu broni w tym okresie, co czyni go drugim co do wielkości odbiorcą niemieckiej broni w regionie. Liczba ta została osiągnięta głównie dzięki dostawom trzech okrętów podwodnych do Egiptu.  Okręty, w tym 11 okrętów podwodnych, stanowiły 46 proc. całkowitego eksportu niemieckiej broni w latach 2016-2020.

Chiny zamykają pierwszą piątkę największych eksporterów broni na świecie. Wielkość sprzedaży chińskiej broni w ciągu ostatnich pięciu lat spadła o 7,8 proc. i stanowiła 5,2 proc. światowego handlu sprzętem wojskowym. Głównymi odbiorcami broni z Chin były Pakistan, Bangladesz i Algieria.

Importerzy

Udział 10 największych importerów broni w światowym imporcie uzbrojenia w latach 2016-2020 wygląda następująco: Arabia Saudyjska - 11 proc., Indie - 9,5 proc., Egipt - 5,8 proc., Australia - 5,1 proc., Chiny - 4,7 proc., Algieria - 4,3 proc. , Korea Południowa - 4,3 proc., Katar - 3,8 proc., Zjednoczone Emiraty Arabskie - 3 proc., Pakistan - 2,7 proc., pozostałe kraje - 45 proc..

Największy na świecie importer broni, Arabia Saudyjska, zwiększyła zakupy broni o 61 proc.. Głównymi dostawcami broni do Arabii są Stany Zjednoczone (79 proc.), Wielka Brytania (9,3 proc.) i Francja (4 proc.).

Katar zwiększył import broni i sprzętu wojskowego o 361 proc.. Głównymi dostawcami broni do tego kraju są Stany Zjednoczone (47 proc.), Francja (38 proc.) i Niemcy (7,5proc.). Z kolei, import broni do Zjednoczonych Emiratów Arabskich spadł o 37 proc..

Egipt zwiększył zakupy broni w ciągu ostatnich 10 lat o 136 proc.. Głównymi dostawcami broni do Egiptu są Rosja (41 proc.), Francja (28 proc.) i Stany Zjednoczone (8,7 proc.).

Import broni do Algierii był w latach 2016–2020 o 64 proc. wyższy niż w latach 2011–15, co czyni ją szóstym co do wielkości importerem broni na świecie. Rosja pozostała największym partnerem Algierii. Rosyjskie dostawy broni obejmowały 16 samolotów bojowych, 42 śmigłowce bojowe i dwa okręty podwodne. Inne znaczące dostawy do Algierii obejmowały dwie fregaty z Niemiec i dwie fregaty z Chin. Głównymi dostawcami broni do Algierii są Rosja (69 proc.), Niemcy (12 proc.) i Chiny (9,9 proc.).

Import broni do Turcji spadł o 59 proc. w latach 2011-2020. Duży wpływ na to miała w 2019 roku odmowa Stanów Zjednoczonych sprzedaży Turcji myśliwców F-35 piątej generacji po zakupie przez Ankarę od Rosji systemu przeciwlotniczego S-400 Triumph.

Chcąc zmniejszyć swoją zależność od importu, Turcja zwiększa krajową produkcję broni. Głównymi dostawcami broni do Turcji są Stany Zjednoczone (29 proc.), Włochy (27 proc.) i Hiszpania (21 proc.).

Jednak 81 proc. spadek dostaw broni z USA do Turcji oznacza, że ​​Ankara nie jest już trzecim co do wielkości partnerem w amerykańskim przemyśle obronnym.

Import broni przez Azerbejdżan i Armenię stanowił zaledwie odpowiednio 0,7 proc. i 0,3 proc. światowych dostaw w latach 2016-2020. Jednak wiele, z tej importowanej broni  odegrało kluczową rolę w zaciętych walkach między dwoma krajami w 2020 roku.

Łącznie w latach 2016-2020 94 proc. importu broni dla armii Armenii pochodziło z Rosji. Należą do nich systemy obrony powietrznej, samoloty bojowe, pociski balistyczne i artyleria. Jednocześnie import broni przez Azerbejdżan w latach 2016-2020 był ponad 2,5 raza większy niż w Armenii. Ilość uzbrojenia i sprzętu wojskowego dostarczona do Azerbejdżanu przez Izrael wyniosła 69 proc., przez Rosję - 17 proc.. Izraelskie zaopatrzenie obejmowało bezzałogowe statki powietrzne, pociski balistyczne i amunicję, podczas gdy Rosja zaopatrywała Baku głównie w pojazdy opancerzone i artylerię.

***

Wesprzyj ryekwschodni.pl i postaw nam kawę :) https://buycoffee.to/rynekwschodni.pl

Artykuł nie został jeszcze oceniony.

Oceń artykuł: